بهارستان آنلاین – احزاب سیاسی علاوه کانالیزه کردن و سازماندهی مشارکت سیاسی مردم در زمان انتخابات می توانند نقش قابل توجهی در ارتباط و تعامل با دنیا ایفا کرده و بدین ترتیب نقاط اتصالی باشند بین ایران و جامعه بین الملل.
به گزارش بهارستان آنلاین ، باور کارشناسان بر این است که احزاب می توانند با نمایندگی طیف های مختلف فکری در جامعه امکان گفت وگو و تعامل و در نتیجه تقویت مشارکت سیاسی و در کنار آن تقویت همبستگی ملی را فراهم سازند. با این حال، علیرغم اینکه در تاریخ معاصر کشور احزاب زیادی اعلام موجودیت کرده و تلاش های فراوانی نیز در راستای تقویت حزب و حزبگرایی به عنوان مهمترین شکل مشارکت سیاسی صورت گرفته است، هنوز کشور ما از نظر شاخص های تحزب و حزبگرایی با استانداردهای جهانی فاصله زیادی دارد.
در حال حاضر، بنابر آمار موجود صدها حزب در کشور وجود دارد، اما بیشتر آنها در زمان انتخابات فعال می شوند و با از میان رفتن فضای انتخاباتی آنها نیز از میان می روند. حال سؤال این است که چرا احزاب در معنای واقعی در کشور شکل نمی گیرند؟
نظر به اهمیت موضوع، گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا اقدام به برگزاری میزگردی با عنوان «احزاب و مشارکت سیاسی» با حضور دو تن از فعالین سیاسی اصولگرا کرده است. «علی کیهانیان» دبیرکل جمعیت حامیان انقلاب اسلامی و «مهدی عبدخدایی» در این میزگرد به بیان نظات خود در باره چرایی ضعف حزب و حزب گرایی در کشور پرداختند.
در ادامه دیدگاه ها و نظرات علی کیهانیان آمده است.
احزاب نقاط، اتصال تعامل با دنیا
کیهانیان در ابتدای سخنانش گفت: ما اگر بخواهیم با دنیا تعامل داشته باشیم می بایست نقاط اتصال با دنیا را هم فراهم کنیم. احزاب می تواند یکی از نقاط اتصال با دنیا باشند. در چارت سازماندهی حلقوی که ملت است و حکوم ت و حاکمیت، حاکمیت در مرکز قرار می گیرد و حول آن ارکان حکومت قرار می گیرند و سازمان های مردم نهاد که احزاب و تشکل های سیاسی نیز از جمله آنها به شمار می روند یکی از این ارکان است.
برای مثال، در نظام حکومتی و حاکمیتی ما رئیس قوه قضائیه وجود دارد، اما رئیس قوه قضائیه در دنیا همتای سیاسی و سازمانی ندارد. یعنی در خارج از کشور و در روابط بین الملل هیچ حق امضائی از رئیس قوه قضائیه قابل قبول نیست. یعنی هیچ معاهده یا توافق نامه ای نمی تواند امضاء کند. شخصی که نماینده جمهوری اسلامی در مجامع بین المللی به حساب می آید وزیر دادگستری است. وزیر دادگستری در عمل نماینده رسمی کشور در بیرون از مرزهای ما است، اما بالاترین مقام قضایی در کشور رئیس قوه قضائیه است.
ضرورت بومی سازی حزب و حزبگرایی
وی در ادامه عنوان داشت: وضعیتی وجود دارد که ما را به این سمت سوق می دهد که احزاب را در کشور بومی کنیم. سؤالی که پیش می آید این است که چگونه احزاب را بومی کنیم؟ جواب این است که از ظرفیت اجتهاد و جریان روشنفکری به شکل ترکیبی استفاده کنیم و نیروهای متخصصی را در عرصه سیاسی در سه سطح محلی، ملی و منطقه ای تربیت کنیم. همچنان که مراکز آموزش پزشکی موظف هستند پزشک تحویل جامعه بدهند، همچنان که حوزه های علمیه موظف هستند که علما و مراجع تقلید تحویل جامعه بدهند و همچنان که دانشگاه های خبری موظف هستند چهره های خبری و رسانه ای تحویل جامعه بدهند احزاب و تشکل های سیاسی نیز باید موظف باشند که بر مبنای اصول بومی نظام، هم اصول اعتمادی و هم اصول اعتقادی فراد را سازماندهی بکنند. این از وظایف وزارت کشور است. در اصل 26 قانون اساسی آمده است که حاکمیت از نیروهای مردم نهاد استفاده کنند و احزاب سیاسی را شکل دهند تا رابطی باشد بین ملت، حکومت و حاکمیت.
چرایی پا نگرفتن حزب در ایران
کیهانیان عنوان داشت: اما چرا چنین موضوعی تا الآن پا نگرفته است؟ تا زمانی که مقام معظم رهبری انحصاراً همچون تمام تشکل ها و جریان های مردمی جلسه ای مختص احزاب برگزار نکنند این قضیه حل نمی شود. بنابر این، اگر همانطور که مقام معظم رهبری با شعرا جلسه دارند و با دیگر اقشار هم جلسه می گذارند، روزی را به احزاب اختصاص دهند و با آنها جلسه برگزار کنند نقش احزاب در کشور تثبیت خواهد شد.
او در ادامه گفت: مقام معظم رهبری بارها اشاره کرده اند که من با احزاب مخالف نیستم، اما به شرط ها و شروط ها. ایشان یک خط فکری برای احزاب تبیین می کنند. می فرمایند که احزاب باید یک استراتژی و یک ایدئولوژی برای خود تدوین کنند و سپس بر اساس این استراتژی یا ایدئولوژی عضوگیری کنند، جمعیت سازی کنند و اقتدار ایجاد کنند و در مسیر رسیدن به رشد و کمک به حاکمیت حرکت کنند. این یک نکته اساسی است.
باور کیهانیان بر این است که: خود احزاب، یعنی شخصیت های سیاسی که وارد عرصه اجتماع می شوند باید عملکرد شان یک پشتوانه فکری و پاسخگویی هم داشته باشد. یعنی اگر فلان نماینده مجلس وارد عرصه سیاسی شد و در مجلس حضور پیدا کرد چه اشخاصی پاسخگوی عملکرد او هستند. یک پزشک وقتی دچار خطا می شود در نظام پزشکی از او شکایت می شود. نظام پزشکی باید تعیین کند که آیا از او خطای سر زده است؟ بعد در نظام قضائی اقدام به محاکمه او می شود. یعنی او متهم به انجام خطا شده و حالا در نظام قضایی باید جرمش ثابت شود. نظام پزشکی ناظر و پاسخگوی عملکرد پزشک است. حالا، نماینده مجلسی که بر مبنای یک شعار ملی و محلی و یا بین المللی وارد مجلس می شود چه کسی پاسخگوی عملکرد او خواهد بود. حضرت امام در این مورد یک جمله کلیدی دارند. ایشان می فرمایند: مجلس در رأس امور است.
هیأت ها حزب نیستند
کیهانیان گفت: کدام مرجع تقلید یا هیأت مذهبی پاسخگوی عملکرد این نماینده مجلس است. بنابر آمار موجود ما در استان تهران 25 هزار هیأت داریم. بنده در اغلب هیأت ها عضو هستم و سازمان تبلیغات مجوز آنها را صادر می کند. تمام هیأت ها گفتمان سیاسی را در بالای منبر ممنوع کرده اند. یعنی احزاب سیاسی را از یک مرض واگیر بدتر می دانند. چون احزاب می توانند منفذی برای ورود بیگانگان در داخل کشور باشند به دلیل بعضی از محدودیت هایی که وجود دارد. برای مثال بحث ممنوعیت فعالیت اقتصادی، یا اینکه بنیه مالی ندارند، یا اینکه در سیستم استخدامی کشور کسانی که وابستگی حزبی داشته باشند و وابستگی جناحی داشته باشند جذب نمی شوند. منِ دبیر کل هم که برای استخدام فرم پر می کنم وابستگی حزبی را بیان نمی کنم. برای مثال پریروز در یکجایی رزومه ارائه کردم و از بیان اینکه دبیر کل «جمعیت حامیان انقلاب اسلامی» هستم خودداری کردم.
بنابر این، جمیع مسائل و حرکت هایی که اتفاق می افتد موافق رشد شکل گیری احزاب در کشور نیست اما الزام آن و وجود احزاب ضروری به نظر می رسد.
وی معتقد است: اگر احزاب بخواهند در کشور رشد کنند باید ابتدا بومی شوند و از ظرفیت های دانشگاهی و حوزوی همزمان استفاده شود. همچنین باید توجه کرد که از نظر جریان فکری و اعتقادی، خدای ناکرده از تشیع منحرف نشوند و به سمت غرب یا شرق گرایش پیدا نکنند. نکته بعدی اینکه کسانی که وارد عرصه سیاسی می شوند آزمون و خطاهای خود را در ظرفیت های حزبی اعمال کنند، بعد به عرصه سیاست وارد شوند. یعنی یک گواهی عضویت در حزب را داشته باشند. برای مثال نمایندگان مجلس از کانال احزاب وارد عرصه سیاسی شوند.
احزاب و انتخابات پیش رو
کیهانیان به موضوع مشارکت در انتخابات پیش رو نیز پرداخت و در این مورد گفت: به نظر من شرکت اکثریت مردم در انتخابات یا تعداد آرای اکثریت مردم در انتخابات نهادینه شده است. مشارکت در انتخابات از این میزان نهادینه شده که نظام را تضمین می کند کمتر نخواهد بود. ما در تمام دوره ها 60 تا 70 درصد مشارکت داشته ایم. مشارکت در ریاست جمهوری به خاطر اینکه در سطح ملی برگذار می شود همیشه بالاتر است. اما در انتخابات مجلس، شورای شهر و شورایاری مشرکت پایین تر است. بنابر این مشارکت تضمین شده در نظام مقدس جمهوری اسلامی نهادینه شده است.
او در نهایت عنوان داشت: نکته بعدی این است که در بین جامعه آماری که برای مشارکت در جامعه وجود دارد بعضی از افراد دارای آرای سیال یا خاکستری هستند. در اینجا نقش احزاب مشخص می شود. همه مردم که در هیأت ها حضور پیدا نمی کنند. عده ای از افراد علاقمند به کار فکری و علمی هستند، برخی نیز به شعر و هنر علاقه دارند و بعضی ها هم جذب احزاب و تشکل های سیاسی می شوند.
انتهای پیام /393
- منبع خبر : ایرنا